• Brudnopis
  • O mnie
  • Oeconomia pauperum
  • Repozytorium tekstów i wystąpień

Ekonomia po partyzancku

~ Liberalny głos w twoim domu

Ekonomia po partyzancku

Monthly Archives: Kwiecień 2015

Czy wolno mówić głupoty?

09 Czwartek Kwi 2015

Posted by Marcin Senderski in Ogólne, Polityka

≈ Dodaj komentarz

Tagi

bogusław paź, głupie wypowiedzi, katastrofa smoleńska, młodzież wszechpolska, ruch antyszczepionkowy, stop nop, wojna rosyjsko-ukraińska

Za tym banalnym i infantylnym tytułem idą moje przemyślenia na temat pojawiających się od czasu do czasu panikarskich głosów z różnych stron, domagających się zakazywania głoszenia głupich wypowiedzi czy delegalizowania obleśnych organizacji.

W okolicach 10 kwietnia nieodmiennie nasila się rozgrywanie tematu smoleńskiego w mediach. Znów poderwali się przy tej okazji z miejsc oburzeni, że teoria o zamachu wciąż nie może się jakoś wydostać z niektórych głów. I chwała Bogu, że nie może! Próba cenzurowania takich wypowiedzi czy represjonowania rozpowszechniania spiskowych teorii byłaby strzałem w stopę. Dziś katastrofa smoleńska pełni rolę bardzo wdzięcznego papierka lakmusowego, pozwalającego szybko ocenić kondycję intelektualną naszego rozmówcy. Jest to wartość niezaprzeczalnie pozytywna. W dzisiejszym świecie, demokratycznym i względnie egalitarnym, w którym obserwujemy takie trendy jak drastyczny spadek jakości wyższego wykształcenia, coraz trudniej jest odróżnić człowieka – mówiąc kolokwialnie – mądrego od głupiego. Wolność słowa jest zatem z korzyścią nie tylko dla obserwatorów życia społecznego, ale także dla rekruterów czy liderów społecznych, którzy w łatwy sposób mogą „odfiltrować” osoby niewarte zatrudnienia czy zjedzenia z nimi lunchu.

Rusofilski profesor Bogusław Paź z Uniwersytetu Wrocławskiego na swoim fejsbuku opublikował niedawno drastyczny film z gnębienia przez armię rosyjską ukraińskich jeńców. Całość opatrzył niewybrednym komentarzem: „Banderowskie ścierwa dostają łomot aż miło. I jak tu nie kochać Ruskich?” Posypały się słowa nagany, a sam profesor został zawieszony w prawach pracownika przez swoją uczelnię – niech będzie. Szkoda, że pojawiły się także głosy domagające się konsekwencji karnych. Szkoda, bo wierzę, że nie chcemy doprowadzić do tego, by osoby (szczególnie pełniące funkcje publiczne!), które są niespełna rozumu, ze strachu przed konsekwencjami karnymi ukrywały ten fakt przed światem. Przeciwnie, celem społeczeństwa powinna być jak najszybsza demaskacja głupoty. Obok wspomnianej wyżej sprawy smoleńskiej, problematyka konfliktu ukraińsko-rosyjskiego pełnić może podobną rolę. Oddawanie Rosjanom Ukrainy w obecnej sytuacji geopolitycznej jest nijak zbieżne z polską racją stanu.

Kilka lat temu okrzyki oburzenia poderwały się w kontekście delegalizacji Młodzieży Wszechpolskiej, nacjonalistycznej i ksenofobicznej organizacji, będącej kiedyś młodzieżówką Ligi Polskich Rodzin. W 2012 roku o takiej możliwości mówiła nawet obecna premier. Tutaj konsekwencje byłyby bardzo poważne. Nie dość, że nie mielibyśmy dostępu do informacji o tym, kto jest członkiem tej organizacji, to jeszcze delegalizacja sprowadziłaby jej struktury do podziemia, co znacznie utrudniłoby infiltrację tego niebezpiecznego środowiska przez odpowiednie służby.

Staram się zrozumieć ślepy popęd niektórych publicystów do napiętnowania głupoty za pomocą ustawodawstwa i kodeksu karnego. Ale przecież nie jest też tak, że za głupie wypowiedzi nie ponosi się dotkliwej kary społecznej! Czasami jest ona zasłużona (dla przykładu, na skutek ostracyzmu po rasistowskich wypowiedziach, w 2012 roku ze szwedzkiej polityki odszedł Erik Amqvist), czasami nawet – w moim odczuciu – zbyt surowa (przykładem Larry Summers doprowadzony do rezygnacji ze stanowiska prezydenta Universytetu Harvarda po rzekomo seksistowskiej uwadze wygłoszonej w 2005 roku oraz Włodzimierz Cimoszewicz zaliczający polityczny upadek po nieempatycznej wypowiedzi w sprawie powodzian 1997 roku).

Bardziej aktualny przypadek to oczywiście szczepienia. W Prima Aprilis gdzieś w sieci pojawiła się informacja, jakoby portal Facebook miał blokować fanpejdże organizacji antyszczepionkowych, wywołując tym radość wielu (w tym mojej żony) i mój sceptycyzm. Ponownie, gdy zabronimy idiotom zachowywania się w sposób idiotyczny, nie zmienimy ich poglądów, a jedynie sprawimy, że trudniej będzie ich rozpoznać w „tłumie”.

Oczywiście cienka jest granica między personifikowaniem czystej głupoty a wywieraniem szkodliwego wpływu na otoczenie, czego antyszczepionkowa histeria może stać się dowodem (a może już nim jest). Niestety niektóre głupie idee przepoczwarzają się czasem w wierzenia mainstreamowe – sztandarowym przykładem jest tutaj teoria antropogenicznego globalnego ocieplenia. Mechanizm tej transmutacji to temat na osobną notkę.

Moja obserwacja jest następująca. Jeśli chodzi o proste problemy, niewymagające wielkiej pracy umysłowej, większość ma z reguły rację. Praktycznie cała populacja zgodzi się, że wynik działania 2 + 2 to 4. Proporcje zmieniają się, gdy chodzi o rozwiązywanie problemów złożonych, wymagających intelektualnego przetworzenia. Tutaj mniejszość ma z reguły rację. W systemie demokratycznym, z pozycji mniejszościowych nie poradzimy sobie ze zwalczaniem mitów, które przeniknęły do mainstreamu. W moich rozważaniach chodzi jednak dzisiaj o tę pierwszą kategorię spraw – prostych i nieskomplikowanych. Nie należy piętnować ani karać tych, którzy głoszą oderwane od rzeczywistości teorie. Doceńmy wolność słowa i korzyści jakie ze sobą niesie. Chciejmy też dostrzec osoby, które pełnią w Polsce rolę modelowe, jak Piotr Ikonowicz (modelowy „lewicowiec”), Janusz Korwin-Mikke (modelowy libertarianin) czy Tomasz Terlikowski (modelowy katolik rzymski). W świecie bardzo „zamazanych” wartości, chwiejnych postaw i braku konsekwencji w wyznawanych poglądach, takie niewzruszone punkty odniesienia są bardzo pożyteczne.

Disclaimer

Wszelkie teksty zamieszczone na niniejszym blogu stanowią odzwierciedlenie wyłącznie moich prywatnych poglądów, myśli i opinii oraz nie są stanowiskiem żadnej instytucji lub organizacji, z którą jestem lub byłem związany zawodowo.

Wprowadź swój adres email, aby śledzić tego bloga i otrzymywać notyfikacje o nowych notkach.

Najnowsze wpisy

  • Evonomics and other miserable attempts to reinstate communism
  • Historia pewnego rewolucjonisty
  • Biedni Polacy patrzą na 500 złotych
  • Jak zostałem piwowarem domowym
  • MdM: jak zniszczyć dobry program

Archiwum

  • Grudzień 2016
  • Lipiec 2016
  • Luty 2016
  • Styczeń 2016
  • Październik 2015
  • Sierpień 2015
  • Czerwiec 2015
  • Maj 2015
  • Kwiecień 2015
  • Marzec 2015
  • Luty 2015
  • Styczeń 2015
  • Lipiec 2014
  • Maj 2014
  • Kwiecień 2014
  • Marzec 2014
  • Styczeń 2014
  • Listopad 2013
  • Lipiec 2013
  • Maj 2013
  • Kwiecień 2013
  • Luty 2013
  • Styczeń 2013
  • Grudzień 2012
  • Październik 2012
  • Sierpień 2012
  • Lipiec 2012
  • Czerwiec 2012
  • Kwiecień 2012
  • Marzec 2012
  • Luty 2012
  • Styczeń 2012
  • Grudzień 2011
  • Listopad 2011
  • Sierpień 2011
  • Lipiec 2011
  • Czerwiec 2011
  • Listopad 2010
  • Kwiecień 2010
  • Luty 2010
  • Grudzień 2009
  • Listopad 2009
  • Październik 2009
  • Wrzesień 2009
  • Czerwiec 2009

Blogroll

  • Adam Szostkiewicz
  • Cafe Hayek
  • David Friedman
  • Dział Zagraniczny
  • Edwin Bendyk
  • Freakonomics
  • Greg Mankiw
  • Henryka Bochniarz
  • High Book Value
  • Into Americas
  • Jacek Maliszewski
  • Jak oszczędzać pieniądze?
  • Jan Winiecki
  • Janusz Jankowiak
  • Leszek Jażdżewski
  • Maciej Samcik
  • Michał Stopka
  • Olgierd Rudak
  • Piotr Kuczyński
  • Robert Gwiazdowski
  • Scott Sumner
  • Stand-Up Economist
  • Steve Levitt
  • Tyler Cowen
  • Wykresologia

Moje linki

  • Akademia Leona Koźmińskiego
  • CAIA Association
  • Deloitte
  • Dom Spotkań z Historią
  • European University College Association
  • EUSTORY: History Network for Young Europeans
  • Fundacja im. Lesława A. Pagi
  • Fundacja Ośrodka KARTA
  • Genealodzy.pl
  • Generation Europe
  • Polskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych
  • Rada Reklamy
  • Szkoła Główna Handlowa
  • Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Kategorie

  • English
  • Gospodarka
  • Historia
  • Kultura
  • Ogólne
  • Podróże
  • Polityka
  • Prywatne
  • Przedsiębiorstwo
  • Sport

Meta

  • Zarejestruj się
  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.com

Polub na Facebooku

Polub na Facebooku

Profil LinkedIn

View Marcin  Senderski's profile on LinkedIn

MÓJ TWITTER

Moje Tweet'y

Statystyki

  • 14 177 wizyt

Najczęsciej klikane

  • Brak

Blog na WordPress.com.

Prywatność i pliki cookies: Ta witryna wykorzystuje pliki cookies. Kontynuując przeglądanie tej witryny, zgadzasz się na ich użycie. Aby dowiedzieć się więcej, a także jak kontrolować pliki cookies, przejdź na tą stronę: Polityka cookies
  • Obserwuj Obserwujesz
    • Ekonomia po partyzancku
    • Already have a WordPress.com account? Log in now.
    • Ekonomia po partyzancku
    • Dostosuj
    • Obserwuj Obserwujesz
    • Zarejestruj się
    • Zaloguj się
    • Zgłoś nieodpowiednią treść
    • Zobacz witrynę w Czytniku
    • Zarządzaj subskrypcjami
    • Zwiń ten panel